Thích Bảo Thành

Khi con mở mắt nhìn đời bằng tâm còn vướng mắc, thế gian hiện ra đầy chia cách. Người này đối lập với người kia, được – mất chen nhau, hơn – thua giằng co, và trong dòng xoáy ấy, khổ đau âm thầm sinh sôi. Nhưng khi con học cách nhìn bằng mắt từ, thế gian bỗng đổi khác. Không phải vì đời đã bớt khổ, mà vì tâm con đã bớt chấp.

Mắt từ không phải là đôi mắt sinh học. Đó là cái nhìn được sinh ra từ sự tỉnh thức. Khi tâm lắng trong, khi vọng niệm tạm lùi, con bỗng thấy rõ rằng: mỗi chúng sanh hiện hữu trên đời này đều đang mang trong mình một câu chuyện chưa kể, một nỗi đau chưa gọi tên, một khát vọng được thương yêu mà chính họ cũng không diễn đạt được. Thấy được như vậy, lòng con tự nhiên mềm lại.

Trong mắt từ, thế gian không còn là nơi tranh đoạt, mà là một trường học lớn của từ bi. Người hiền đến để nâng đỡ, người khó thương đến để rèn luyện lòng nhẫn nhục, kẻ làm con đau đến để dạy con buông xả. Không có ai là vô nghĩa. Không có cảnh nào là thừa. Tất cả đều đang góp phần đánh thức nơi con một hạt giống Bồ-đề.

Ánh sáng từ bi không chói lòa, không phô trương. Nó lặng lẽ như ánh trăng soi mặt nước. Trăng không chọn dòng sông sạch hay đục, vẫn chiếu tròn đầy. Người có mắt từ cũng vậy. Không phân biệt thân – sơ, sang – hèn, thiện – ác. Nhìn ai cũng thấy thấp thoáng bóng dáng của Phật tánh đang chờ ngày hiển lộ.

Khi tâm từ bi mở ra, con nhận ra rằng không còn trung tâm nào cố định để bám víu. Cái “ta” từng đứng giữa mọi việc nay tan dần như sương sớm. Ở đâu cũng là tâm, việc gì cũng là đạo. Một lời nói tử tế giữa chợ đời ồn ã cũng là thiền. Một bước chân chậm rãi giữa phố đông cũng là thiền. Không cần rời đời mới vào đạo, chỉ cần đem ánh sáng chánh niệm soi vào từng khoảnh khắc đang sống.

Người đi qua trước mặt con, dù quen hay lạ, đều mang hơi thở của pháp giới. Cây cỏ ven đường, viên đá bên hiên, tiếng gió lùa qua kẽ lá… tất cả đều đang thuyết pháp, chỉ là con có chịu lắng nghe hay không. Khi con nhìn đời bằng mắt từ, mọi sự vật đều trở nên linh thiêng, bởi chúng không còn bị tách rời khỏi nhau. Một chiếc lá rơi cũng là lời nhắc về vô thường. Một mầm non nhú lên cũng là bài học về hy vọng.

Từng hơi thở vào, con nhận diện sự sống đang có mặt. Từng hơi thở ra, con gửi lòng lành đến muôn loài. Bước chân con chạm đất không còn là bước đi vội vã, mà là sự trở về sâu sắc với hiện tại. Trong từng nhịp sống bình thường ấy, trí huệ dần sáng lên, không phải như ánh chớp, mà như ngọn đèn được thắp đều đặn trong đêm dài.

Học theo hạnh Bồ-tát, con tập nhìn đời bằng con mắt của sự hiểu biết và thương yêu. Từ bi quán không phải là tưởng tượng xa xôi, mà là cái thấy rất thật: thấy rằng không ai cố ý làm khổ ai, chỉ vì vô minh mà gây tổn thương lẫn nhau. Thấy được gốc rễ ấy, con không còn vội kết án, cũng không dễ dàng quay lưng.

Một tay nâng đỡ, ngàn tay che chở – đó không phải là quyền năng siêu nhiên, mà là tâm nguyện rộng lớn. Khi lòng con đủ rộng, một việc nhỏ cũng có thể cứu người. Một lời lắng nghe chân thành cũng có thể làm dịu một đời khổ đau. Ngàn mắt nhìn không phải để soi lỗi, mà để thấy khổ và tìm cách cứu khổ.

Người có mắt từ không quay đi trước nỗi đau của thế gian. Nhưng cũng không để nỗi đau ấy nhấn chìm mình. Họ đứng vững như đất, lặng lẽ như nước, mát lành như gió. Họ biết rằng giúp đời không phải bằng sự vội vàng, mà bằng sự hiện diện trọn vẹn.

Khi con nhìn chúng sanh bằng mắt từ, chính con cũng được chữa lành. Bao oán giận cũ dần tan, bao hờn trách xưa dần nhẹ. Tâm con không còn là mặt ao gợn sóng, mà trở thành đại dương bao la, đủ sâu để dung chứa mọi dòng chảy. Trong đại dương ấy, khổ vui chỉ là những làn sóng đi qua, không còn đủ sức cuốn con đi.

Cuối cùng, con sẽ hiểu rằng:

Mắt từ không phải là điều phải tìm ở đâu xa.

Nó khởi sinh ngay khi con thôi nhìn đời bằng sự sợ hãi.

Nó lớn lên khi con dám mở lòng trước tổn thương.

Và nó viên mãn khi con sống vì lợi ích của muôn loài mà không quên chăm sóc chính mình.

Khi ấy, dù đứng ở đâu, con cũng đang đứng trong pháp giới.

Dù làm việc gì, con cũng đang đi trên con đường Bồ-tát.

Và dù thế gian còn nhiều khói lửa,

trong mắt con, ánh sáng từ bi vẫn âm thầm chiếu khắp.

MẮT TỪ TRÔNG CHÚNG SANH

Con mở mắt – đời thôi chia rẽ,

Một ánh nhìn lặng lẽ từ tâm.

Chúng sanh hiện giữa vô ngần,

Ai ai cũng gánh trầm luân một đời.

Mắt không trách, mắt không phân biệt,

Thấy khổ đau như vết sương buồn.

Hiểu rồi, lòng bỗng dịu hơn,

Thương người vì biết họ còn vô minh.

Ánh từ bi không hề rực rỡ,

Chỉ âm thầm soi rõ đêm sâu.

Như trăng lặng lẽ qua cầu,

Sông trong hay đục… trăng đâu lựa dòng.

Không trung tâm, cũng không biên giới,

Đâu cũng là chỗ khởi tâm hiền.

Bước chân chạm đất bình yên,

Một hơi thở nhẹ cũng thiền nở hoa.

Người đi qua – cỏ cây cùng thấy,

Pháp giới này thấm đẫm yêu thương.

Lá rơi nhắc chuyện vô thường,

Mầm non kể lại con đường hồi sinh.

Từng hơi thở – dâng tròn tâm nguyện,

Nguyện cho đời bớt khổ, thêm vui.

Thở vào tỉnh thức an vui,

Thở ra gửi trọn nụ cười cho nhau.

Học Bồ-tát, nhìn đời bằng hiểu,

Quán từ bi khắp mười phương xa.

Một tay nâng đỡ người qua,

Ngàn tay che chở phong ba cuộc đời.

Ngàn mắt mở – không tìm lỗi cũ,

Chỉ tìm nơi đau khổ cần soi.

Thấy người lạc lối giữa đời,

Lòng con chợt hóa chiếc nôi chở che.

Ai làm khổ… không còn oán hận,

Biết họ còn vướng bận vô minh.

Thương người như thể thương mình,

Giữa cơn sóng dữ giữ tình không tan.

Dần dần nhé… tâm thành đại hải,

Sóng khổ vui chỉ thoảng qua thôi.

Bao dung ôm trọn kiếp người,

Lặng sâu mà vẫn sáng ngời từ quang.

Một mai đứng giữa trần ai,

Mắt con vẫn giữ hình hài Quan Âm.

Nhìn đời không thấy lỗi lầm,

Chỉ thấy muôn nẻo âm thầm cần thương.