Bình thường mình nghĩ là luôn phải bao dung, tha thứ để mình thực hành pháp tu theo lời của Thầy, của Phật dạy. Thầy cũng có dạy là đừng để kẻ xấu làm cho ta xấu nhưng mà bản tính con người thì sự sân hận và cao ngạo, ngã mạn nó ẩn bên trong mình. Lúc bình thường khi không đụng chuyện thì có vẻ là mình bình tâm, an nhiên. Nhưng mà khi va chạm vào trong cuộc thì mới biết là bản thân mình sự cống cao ngã mạn nó rất là cao và lòng sân hận cũng rất là lớn. Khi sự việc xảy ra rồi, lúc bình tâm lại thì mình mới biết là mình quá ngã mạn, quá sân si thì bây giờ làm sao để mà mình có thể chuyển hóa được sự ngã mạn đó khi mà mình luôn luôn ở trong tình cảnh mà phải đồng hành với những người mà họ không có đồng quan điểm với mình, họ có những suy nghĩ và việc làm trái với cái mà mình mong muốn?

Ở Việt Nam chúng ta bởi vì xây dựng những khu phố không bao giờ nghĩ tới tương lai. Những con đường nhà ai cũng lấn lấn ra bên ngoài để rồi chỉ còn những cái hẻm thật là nhỏ. Nhà sâu ở trong ngõ hẻm đó xe cộ đi vào không được và người Việt Nam chúng ta không có thói quen của nhà nước chính quyền xây dựng những ống dẫn nước đi khắp nơi. Bởi vậy khi hỏa hoạn xe cứu lửa chạy vô không được, cứu thương vô không được, nước cũng không có. Nhìn thấy lửa cháy mà phải nhìn cho nó cháy đến phút cuối cùng. Bất cứ một việc gì ở trên đời nếu chúng ta nhận ra sự nguy hại của nó như bên nước ngoài chỗ Thầy ở chính quyền địa phương các cấp họ nhận ra sự nguy hại của những con đường mà xe cứu thương, cứu lửa không thể vô được cho nên bất cứ nhà nào cũng là phải nhà mặt tiền, không có nhà tụt ở đằng sau. Nhà nào con đường làm ra cũng đủ để xe cứu lửa, cứu thương chạy vào khi có lửa và bất cứ chỗ nào cũng có ống nước chực sẵn ở một khoảng cách tương đối để khi xe cứu hỏa tới họ có thể bắt nguồn nước đó để chữa lửa. Tại sao họ làm như vậy? Tại vì họ có tầm nhìn xa hiểu rộng và phòng ngừa. Người việt gọi là phòng cháy chữa cháy.

Về tánh cống cao ngã mạn của chúng ta đó là do những bất thiện nghiệp nhiều đời của tôn vinh cái “ta” quá lớn nó tích lũy lại nó thành hệ thống gen di truyền. Và chúng ta mang nó theo mãi mãi trong kiếp này và kiếp khác. Nó ngủ ngầm trong tâm thức của chúng ta như loài vi trùng độc hại chỉ chờ cơ hội là cả một đạo binh nguy hiểm của sự cống cao ngã mạn, tư tưởng xấu đó nó sẽ phóng ra đằng trước chiếm cứ những thành trì trong cuộc sống của chúng ta để phá hại đời sống, làm tổn hại đến cảm xúc của người khác và phá tan đi hạnh phúc, phước báu của mình. Nhất định Bảo Thành và các bạn cũng đã từng trải nghiệm qua cái “ta”, cái “tôi”, cống cao ngã mạn của mình nó thật là dữ dằn. Khi tương tác và khi sự việc xảy ra đùng một cái mới nhận ra và khi nhận ra thì sự việc đã rồi, lúc đó mới thấy xấu hổ, thấy thật là buồn.

Có hai trường hợp, trường hợp bạn không biết cho đến khi nó xảy ra rồi mới thấy mình thật là tự mãn, tự cao, sao mình hung dữ quá. Thì nhà Phật có một pháp đối trị cái đó sau khi sự việc đã rồi mới nhận ra bằng sự sám hối. Sám hối một cách thành tâm, chân thật để chuyển hóa nghiệp đó tức là chúng ta chặn đứng năng lượng, lực của cống cao ngã mạn đó không vận hành nữa. Mình xóa tan đi quán tính của lực cống cao ngã mạn cho nó dừng lại để cho nó không lôi kéo chúng ta tiếp tục hoặc nó âm ỉ như cục than vẫn còn lửa đỏ nằm trong tro để rồi gió thổi qua nó bốc cháy. Chúng ta phải sám hối ngay tại chỗ ngay khi nhận ra nó sau khi đã kết thúc và thấy rằng ta quá tự cao, ta quá lỗ mãng, ta đã xúc phạm tới mọi người. Sám hối để dập tắt cục than đó đi, sám hối để xóa tan quán tính của lực cống cao ngã mạn đang ngấm ngầm xoay chuyển chờ cơ hội quật ngã ta trong những chuyện va chạm tới. 

Trường hợp thứ hai là cách nhìn như người Mỹ tức là phải nhìn thấy hậu quả của sự cống cao ngã mạn bằng cách nhận diện ra trong chúng ta luôn có sự hiện diện của tâm cống cao ngã mạn. Ai cũng có, Bảo Thành có, vị nào cũng có ngoại trừ những vị đã trở thành Bậc Thánh, Bậc A La Hán thì tánh cống cao ngã mạn đã được chuyển hóa toàn diện. Còn đã là người dù khoác áo Thầy tu như Bảo Thành và các bạn là những Phật tử bình thường vẫn có tánh cống cao ngã mạn ngủ ngầm đây đó chờ lúc phát hiện ra thì đã trễ rồi. Khi nhận diện được ta có tánh cống cao ngã mạn thì ta hãy thường xuyên tu tập để chuyển hóa nó đi. Mà phương pháp tu như thế nào? Thì trong pháp của nhà Phật vẫn dựa trên nền tảng của Chánh Niệm hơi thở, hít vào thở ra giữ được sự tịch tĩnh và quán chiếu. Quán chiếu điều gì để chuyển hóa sự cống cao ngã mạn các bạn có biết không? Đó là quán chiếu tâm khiêm tốn của mình trong hạnh kham nhẫn. Sự kham nhẫn và khiêm tốn sẽ luôn luôn tích lũy được năng lượng để làm chậm lại những cơn giận, cống cao ngã mạn vốn có của chúng ta. Và chính vì quán chiếu lòng khiêm tốn như chúng ta đã mở đường rộng lại có vòi nước bên cạnh ngay khi lửa nó bốc lên chúng ta bắt vòi nước, đường rộng xe cứu hỏa vô chữa cháy ngay tại chỗ, dập tắt ngay. Thì khi chúng ta quán chiếu lòng khiêm tốn là chúng ta bắt những ống nước chực sẵn trong tâm của chúng ta. Khi quán chiếu hạnh kham nhẫn là có một đường lớn để xe cứu thương đi vào và xe cứu hỏa đi vào dập tắt đốm lửa sân hận và tự cao, ngã mạn trỗi dậy khi va chạm trong cuộc sống.

 Cho nên là hãy thực tập bằng hơi thở Chánh Niệm vào ra nhẹ nhàng. Năng lượng đó quán chiếu lòng kham nhẫn, phải kham nhẫn, phải khiêm tốn, cứ lặp đi lặp lại như vậy để tâm của ta thẩm nhập được ý nghĩa của sự kham nhẫn và khiêm tốn. Như Bảo Thành đã nói khi nó thẩm nhập vào bên trong có nghĩa ta đã xây dựng được những ống dẫn nước, những vòi nước tới tận trong tâm cống cao ngã mạn của chúng ta. Và khi chúng ta xây dựng được năng lượng của hạnh kham nhẫn là đã mở đường rộng thênh thang để xe cứu lửa và xe cứu thương chạy vào. Khi cống cao ngã mạn đụng chuyện lửa nó phun lên ầm ầm ta dập được ngay. Đó là hai cách mà chúng ta nên quán chiếu thực tập ở trong hoàn cảnh của Phật tử còn phải tương tác hàng ngày.

Tham vấn Phật Pháp 2, https://youtu.be/r2P67qfMoZo