I. CÁCH NGỒI – HÌNH TƯỚNG CỦA ĐỊNH TÂM
Này con,
Thiền không bắt đầu bằng lý, mà bắt đầu bằng thân.
Thân yên thì tâm yên, tâm yên thì pháp hiện.
Hãy ngồi trên bồ đoàn hoặc ghế, giữ lưng thẳng như dây đàn vừa căng vừa mềm.
Hai tay xếp thiền ấn: tay phải đặt lên tay trái, hai ngón cái chạm nhẹ.
Cằm hơi cúi, mắt khép hờ, nhìn xuống khoảng một thước trước mặt.
Môi khép, lưỡi chạm nhẹ nướu trên.
Hãy để thân vững mà không cứng, mềm mà không rũ.
Đó là tướng thiền của Trung Đạo.
Thân con lúc ấy là núi — bất động giữa phong ba.
Hơi thở là gió — ra vào mà không bị thân chi phối.
Tâm là nước — lặng mà sáng, soi chiếu mọi pháp như gương soi trời.
II. CÁCH THỞ – PHÁP HƠI THỞ TỨ DIỆU ĐẾ
Hơi thở là sợi dây nối thân – tâm – Phật tánh.
Nếu con làm chủ hơi thở, con làm chủ toàn bộ dòng nghiệp và tâm.
- Khởi đầu – Quán Khổ (Khổ Đế):
Ngồi yên, hít một hơi thật chậm.
Cảm nhận thân này là vô thường, từng tế bào đang biến đổi.
Thở ra, buông hết mọi bám víu.
Thầm niệm trong tâm:
“Đời là khổ – nhưng khổ chỉ là sự thật cần thấy.”
Không ghét khổ, chỉ thấy khổ bằng tâm sáng.
Khi thấy mà không sợ, tâm con vượt lên khổ. - Tiếp – Quán Tập (Tập Đế):
Hít vào, thấy tâm khởi ý muốn, ý sợ, ý ghét.
Thở ra, biết đó là ái – là nhân của khổ.
Thì thầm mật ngôn:
“Sa Bi Mô U.”
Âm thanh này phá tầng vô minh nơi ý căn, cắt dòng ái nhẹ như tơ. - Rồi – Quán Diệt (Diệt Đế):
Khi tâm bắt đầu lắng, hít vào chậm, thấy tâm sáng như trăng.
Thở ra nhẹ, buông hoàn toàn.
Niệm mật ngôn:
“Mu A Mu Sa.”
Âm này mở tánh từ bi và diệt tận căn khổ.
Lúc ấy, con sẽ cảm thấy một luồng ấm lan khắp ngực và đầu, đó là hơi thở của Phật tâm đang vận hành. - Sau cùng – Quán Đạo (Đạo Đế):
Hít vào, biết mình đang đi trên đường Trung Đạo.
Thở ra, an trú trong Chánh Niệm – Chánh Định.
Thì thầm:
“Nam Mô Tà Mô Tà Mô Đa Ra Hoang.”
Mật âm này hợp nhất bốn chân lý thành một dòng thiền lực sáng rực trong tâm.
Cứ thế, con hít thở, không đếm thời gian.
Mỗi hơi thở là một pháp, mỗi pháp là một bước giác ngộ.
III. CÁCH VẬN HÀNH MẬT NGÔN – TỪ ÂM THANH ĐẾN TÂM THỨC
Này con,
Mật ngôn không phải là câu thần chú, mà là sóng rung của tánh giác.
Khi con niệm đúng, hơi thở, ý thức và Phật tâm hòa vào một dòng.
Ba tầng vận hành: - Vận thân:
Niệm trong hơi thở – âm đi qua cổ họng, nhẹ, tròn, như tiếng chuông xa.
Âm thanh chạm ngực, làm ấm tim, khai mở huyệt đan điền. - Vận tâm:
Không niệm bằng miệng, mà niệm bằng ý –
ý quán âm đang khởi trong hư không.
Nghe âm trong tâm, không nghe bằng tai. - Vận trí:
Khi âm tan, không còn chữ, không còn nghĩa – chỉ còn tánh biết rỗng mà sáng.
Lúc ấy, con không còn niệm mật ngôn, mà mật ngôn tự niệm con.
Đó là tầng Pháp âm vô tướng – nơi con và Phật không hai.
IV. CÁCH QUÁN BỐN CHÂN LÝ TRONG MỘT NIỆM
Khi con đã quen, chỉ cần một niệm, con có thể quán trọn Tứ Đế:
Thấy khổ → tâm sinh bi.
Thấy nhân khổ → tâm sinh trí.
Thấy diệt khổ → tâm sinh tịnh.
Thấy đạo → tâm sinh an.
Khổ – Bi
Tập – Trí
Diệt – Tịnh
Đạo – An
Khi bốn trạng thái này hiệp nhất, con đang sống trong Phật tâm viên mãn.
V. CÁCH ỨNG DỤNG TRONG ĐỜI SỐNG
Con ơi,
Thiền không chỉ khi ngồi.
Khi con đi, hãy đi trong Khổ – biết bước chân đang chạm đất.
Khi con nói, hãy nói trong Đạo – biết lời mình đang gieo nhân gì.
Khi con thương, hãy thương trong Diệt – yêu mà không dính mắc.
Khi con làm, hãy làm trong Tập – thấy rõ mọi động cơ.
Sống như vậy là sống thiền, là hành pháp trong từng hơi thở của đời thường.
Khi ấy, không cần tìm Phật, vì Phật đang thở cùng con.
VI. HỒI HƯỚNG & AN TỊNH KẾT PHÁP
Cuối mỗi thời thiền, con hãy chắp tay, hít vào một hơi sâu, niệm thầm:
“Nguyện cho mọi loài đều thấy được khổ, dứt được ái, chứng được diệt, đi được đạo.”
Thở ra thật nhẹ, mỉm cười an nhiên.
Cảm nhận toàn thân rỗng sáng, tâm như gió mát đầu non.
Ngồi yên thêm ba hơi thở, không cầu, không nghĩ, không làm gì cả.
Chỉ biết.
Chính lúc ấy – Phật tánh hiển lộ.
VII. LỜI KẾT TRUYỀN
Này con,
Bài pháp Tứ Diệu Đế là bánh xe đầu tiên Phật chuyển,
và cũng là bánh xe cuối cùng con phải tự quay.
Người đời đọc kinh để nhớ,
người tu thiền đọc bằng hơi thở để sống.
Hãy nhớ,
Khổ là thầy.
Tập là bài học.
Diệt là phần thưởng.
Đạo là con đường.
Từ nay, con cứ ngồi, cứ thở, cứ niệm trong lặng lẽ.
Đừng mong thấy gì.
Chỉ cần sống trọn trong hiện tại – Tứ Đế sẽ tự khai mở trong tâm con như hoa sen nở giữa ao bùn vô minh.
Khi hoa ấy nở, con không cần hỏi ai là Phật nữa,
vì Phật đang nhìn con bằng chính đôi mắt con đang tỉnh thức.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Nguyện cho con hành trì tinh tấn,
thấy rõ Khổ, đoạn trừ Tập, chứng Diệt, hành Đạo,
để mỗi hơi thở con là ánh sáng của Từ Bi và Trí Tuệ soi khắp mười phương.